امر به معروف و نهى از منکر هم چون خون در پیکره دین جریان دارد و ضامن حیات اسلام است. خیزش و قیام مصلحان در جامعه اسلامى نیز، بازتابى از عمل به این فریضه مى باشد و اگر مصلحان بزرگى، هم چون امام حسین علیه السلام نمى بودند، ارزش هاى انسانى و الهى از بین رفته و اسلام قرن ها پیش توسط تبه کاران دفن شده بود. انقلاب اسلامى ایران، خود یکى از ثمرات و نتایج با ارزش این اصل در جنبه هاى سیاسى و حکومتى است که توسط مصلح بزرگ، امام خمینى(رحمة الله علیه) رهبرى شده و به پیروزى رسید و هم اکنون به زعامت رهبر معظم انقلاب اسلامى به راه خود ادامه مى دهد. امر به معروف و نهى از منکر یکى از دستورات مهم و اساسى در فرهنگ دینى است. در قرآن کریم آیات متعددى در زمینه امر به معروف و نهى از منکر وجود دارد و جزو ویژگى هاى مومنین شمرده است. امر به معروف و نهى از منکر داراى مراتبى است که دقیقاً باید رعایت شود، به نحوى که اگر با رعایت یک مرتبه از آن، به وظیفه شرعى عمل شد، نوبت به مرتبه دیگر نمى رسد.
اولین مرتبه آن است که کارى انجام دهیم که دلخورى خود را از عمل انجام شده برسانیم. همین مرتبه نیز مى تواند مراحلى داشته باشد، مانند این که با مشاهده عمل زشت او، چشم خود را ببندیم یا اخم کنیم یا چهره در هم بکشیم.
دومین مرتبه امر به معروف و نهى از منکر، امر و نهى به وسیله زبان است که این مرتبه خود نیز داراى درجاتى است. اگر با موعظه، ارشاد و گفتار ملایم مقصود به دست مى آید، نوبت به مراتب بعدى نمى رسد.
سومین مرتبه، اقدام عملى است. این مرتبه نیز داراى مراحلى است که دقیقاً باید رعایت شود. کسى که متصدى امر به معروف و نهى از منکر است، باید در تمام مراتب این واجب دینى، همانند پزشک دلسوز و مهربانى برخورد کند که جز کمک به بیمار و نجات او انگیزه دیگرى ندارد؛ زیرا انسانى که مرتکب منکر مى شود یا نسبت به معروف بى توجه است یا علیه آن موضع گیرى مى کند، مبتلا به نوعى بیمارى روحى و روانى است و باید با ابراز امر به معروف و نهى از منکر او را از چنین بیمارى نجات بخشید.
امام صادق علیه السلام مى فرماید: »تنها کسى مى تواند امر به معروف و نهى از منکر کند که سه ویژگى داشته باشد: آگاه بودن از آنچه به آن امر یا از آن نهى مى کند، اجراى عدالت در امر و نهى، و مراعات رفق و مدارا در امر و نهى«.
مسلماً اگر امربه معروف و نهى از منکر با مراتب و شرایط مذکور انجام پذیرد، یکى از اثرات مهم این فریضه، امنیت بخشى به فرد و جامعه و عملى شدن مفهوم نوین شهروند حق مدار مى باشد. هم چنین سایر اثرات و کارکردهاى امر به معروف و نهى از منکر مثل بقاى جامعه و حفظ وحدت، عدالت اجتماعى و اقتصادى، آبادانى و سازندگى، قدرتمندى افراد صالح جامعه و تضعیف دشمنان و منافقان، همگى در راستاى ایجاد امنیت و آرامش افراد اجتماع و در واقع مفهوم نوینى از توسعه پایدار ملى است.

منبع : قسمتی از مقاله مهسا ماه پیشانیان سایت راسخون